(1241?-1321?)
Hayatı hakkında kesin bilgimiz yoktur. Son araştırmalara göre 1240/41
ile 1320/21 yılları arasında yaşadığı kabul edilmektedir. Şiirlerinden
ve hayatı hakkında yazılıp anlatılagelen menkıbelere göre; iyi bir
eğitim görmüştür. Taptuk Emre'nin dergâhına kapılanmış, orada tasavvuf
terbiyesinden geçmiştir. Halkı irşad etmek amacıyla diyar diyar
dolaştı. Şiirleriyle irşad görevini sürdürdü. Mevlânâ ile görüştü.
Yıllar süren gurbet hayatından sonra doğduğu köye, Eskişehir'in
Mihalıççık ilçesine bağlı Sarıköy'e döndü. Orada vefat etti. Sonradan
burada kendisi için bir anıt mezar yapıldı. Anadolu'nun birçok yerinde
kabri ya da makamı olduğu rivayetleri vardır. Yunus, Türk edebiyatının
en büyük şairlerinden biridir. Kendisinden sonra gelen pek çok şairi
etkilemiştir. Kullandığı Türkçe, işlediği temalar, şiirindeki sadelik
ve yalınlık, onun ne denli büyük bir şair olduğunu ispat etmeye yeter.
Bazı şiirlerinde aruzu da deneyen Yunus, asıl şiir kabiliyetini heceyle
yazdığı ilahî, nefes ve semaî türü şiirlerinde ortaya koymuştur.
Şiirleri bir çok araştırmacı tarafından derlenip toplanmış ve
yayınlanmıştır. Dîvân'ının karşılaştırmalı metni Dr. Mustafa Tatçı
tarafından basılmıştır.
GEL GÖR BENİ AŞK NEYLEDİ
Gönlüm düştü bir sevdaya gel gör beni aşk neyledi
Başımı verdim kavgaya gel gör beni aşk neyledi
Ben yürürüm yana yana aşk boyadı beni kana
Ne âkilem ne divâne gel gör beni aşk neyledi
Ben yürürüm ilden ile dost sorarım dilden dile
Gurbette hâlim kim bile gel gör beni aşk neyledi
Benzim sarı gözlerim yaş bağrım pâre yüreğim baş
Hâlim bilen dertli kardaş gel gör beni aşk neyledi
Gurbet ilinde yürürüm dostu düşümde görürüm
Uyanıp Mecnûn olurum gel gör beni aşk neyledi
Gâh tozarım yerler gibi gâh eserim yeller gibi
Gâh çağlarım seller gibi gel gör beni aşk neyledi
Akar sulayın çağlarım dertli ciğerim dağlarım
Şeyhim anuban ağlarım gel gör beni aşk neyledi
Ya elim al kaldır beni ya vaslına erdir beni
Çok ağlattın güldür beni gel gör beni aşk neyledi
Ben Yûnus-ı bî-çâreyim başdan ayağa yareyim
Dost ilinde avareyim gel gör beni aşk neyledi